Yunus

Change Language
Change Surah
Change Recitation

Persian: Sayyed Mohammad Reza Safavi

Play All
# Translation Ayah
1 الف، لام، را. این آیات بلند مرتبه که بر تو وحی می‌شود، آیات قرآن، این کتاب حکمت آمیز است. الر تِلْكَ آيَاتُ الْكِتَابِ الْحَكِيمِ
2 آیا برای این مردم شگفت آور است که به مردی از خودشان وحی کردیم که مردم را از فرجام کفر و گناه بترسان و به کسانی که ایمان آورده‌اند نوید ده که برای آنان نزد پروردگارشان مقام و منزلتی راستین است؟ آنان که رسالت پیامبر را انکار کردند، گفتند: بی تردید، این مرد جادوگر است و جادوگری اش به خوبی آشکار است. أَكَانَ لِلنَّاسِ عَجَبًا أَنْ أَوْحَيْنَا إِلَى رَجُلٍ مِّنْهُمْ أَنْ أَنذِرِ النَّاسَ وَبَشِّرِ الَّذِينَ آمَنُواْ أَنَّ لَهُمْ قَدَمَ صِدْقٍ عِندَ رَبِّهِمْ قَالَ الْكَافِرُونَ إِنَّ هَـذَا لَسَاحِرٌ مُّبِينٌ
3 پروردگار شما که امورتان را تدبیر می‌کند خداوند است که آسمان‌ها و زمین را در شش مرحله آفرید، آن گاه بر تخت فرمانروایی استیلا یافت و به تدبیر کار جهان پرداخت. در ساماندهی امور هیچ واسطه و سببی جز پس از اذن او نیست. این است خدا که پروردگار شماست، پس او را بپرستید. چرا با وجود این همه نشانه‌ها حقیقت را درنمی یابید؟ إِنَّ رَبَّكُمُ اللّهُ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ ثُمَّ اسْتَوَى عَلَى الْعَرْشِ يُدَبِّرُ الأَمْرَ مَا مِن شَفِيعٍ إِلاَّ مِن بَعْدِ إِذْنِهِ ذَلِكُمُ اللّهُ رَبُّكُمْ فَاعْبُدُوهُ أَفَلاَ تَذَكَّرُونَ
4 بازگشت همه شما به سوی اوست. خدا این را وعده داده است، وعده‌ای راست و حقیقتی بایسته هستی. او آفریدگان را نخست پدید می‌آورَد، سپس آنها را با پایان یافتن سرآمدشان به سوی خود باز می‌گرداند تا کسانی را که ایمان آورده و کارهای شایسته کرده‌اند به عدالت سزا دهد، امّا کسانی که کافر شدند، برای آنان به سزای آن که کفر میورزیدند نوشابه‌ای از آب جوشان و عذابی دردناک خواهد بود. إِلَيْهِ مَرْجِعُكُمْ جَمِيعًا وَعْدَ اللّهِ حَقًّا إِنَّهُ يَبْدَأُ الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ لِيَجْزِيَ الَّذِينَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ بِالْقِسْطِ وَالَّذِينَ كَفَرُواْ لَهُمْ شَرَابٌ مِّنْ حَمِيمٍ وَعَذَابٌ أَلِيمٌ بِمَا كَانُواْ يَكْفُرُونَ
5 اوست آن که خورشید را درخشان و ماه را تابان قرار داده و برای ماه منزل‌هایی بیست و هشتگانه مقرّر داشته تا شمار سال‌ها و حساب اوقات را بدانید. خدا آنها را جز به حق نیافریده است. نشانه‌های ربوبیّت خود را برای مردمی که اهل دانشند به خوبی آشکار می‌سازد. هُوَ الَّذِي جَعَلَ الشَّمْسَ ضِيَاء وَالْقَمَرَ نُورًا وَقَدَّرَهُ مَنَازِلَ لِتَعْلَمُواْ عَدَدَ السِّنِينَ وَالْحِسَابَ مَا خَلَقَ اللّهُ ذَلِكَ إِلاَّ بِالْحَقِّ يُفَصِّلُ الآيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ
6 به یقین در کوتاه و بلند شدن شب و روز و آنچه خدا در آسمان‌ها و زمین آفریده است، برای تقواپیشگان نشانه‌هایی بر ربوبیّت خداست. إِنَّ فِي اخْتِلاَفِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ وَمَا خَلَقَ اللّهُ فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ لآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَتَّقُونَ
7 همانا کسانی که رستاخیز را انکار می‌کنند و در نتیجه به دیدار ما امیدی ندارند و به زندگی دنیا دل خوش کرده و از تلاش برای حیات اخروی باز ایستاده‌اند، و کسانی که از نشانه‌های ما بی خبرند، إَنَّ الَّذِينَ لاَ يَرْجُونَ لِقَاءنَا وَرَضُواْ بِالْحَياةِ الدُّنْيَا وَاطْمَأَنُّواْ بِهَا وَالَّذِينَ هُمْ عَنْ آيَاتِنَا غَافِلُونَ
8 اینان جایگاهشان به سزای کارهایی که می‌کرده‌اند آتش دوزخ است. أُوْلَـئِكَ مَأْوَاهُمُ النُّارُ بِمَا كَانُواْ يَكْسِبُونَ
9 امّا کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته کرده‌اند، پروردگارشان آنان را در اثر ایمانشان به قرب خود رهنمون می‌شود. در بوستان‌های پر نعمت بهشت از زیر قصرهایشان نهرها روان است. إِنَّ الَّذِينَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ يَهْدِيهِمْ رَبُّهُمْ بِإِيمَانِهِمْ تَجْرِي مِن تَحْتِهِمُ الأَنْهَارُ فِي جَنَّاتِ النَّعِيمِ
10 هنگام ورود به بهشت، زبان به تسبیح خدا می‌گشایند و نخستین ندایشان در آن جا این است که: خداوندا، تو از هر عیب و نقصی پیراسته‌ای، و درودشان در آن جا سلام است. و آخرین دعایشان این است که ستایش، همه از آنِ خدا، پروردگار جهان هاست. دَعْوَاهُمْ فِيهَا سُبْحَانَكَ اللَّهُمَّ وَتَحِيَّتُهُمْ فِيهَا سَلاَمٌ وَآخِرُ دَعْوَاهُمْ أَنِ الْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ
11 اگر خدا در رساندن عذاب به مردم کفرپیشه، آن گونه که خواهان شتاب ما در خیر و خوبی هستند، شتاب می‌کرد، مهلتشان فرا می‌رسید و حکم عذاب در حقشان صادر می‌شد، ولی به آنان در این دنیا مهلت می‌دهد، از این رو کسانی را که رستاخیز را دروغ انگاشته‌اند و در نتیجه به دیدار ما امیدی ندارند رها می‌کنیم که در طغیانگریِ خود پیوسته سرگردان بمانند. وَلَوْ يُعَجِّلُ اللّهُ لِلنَّاسِ الشَّرَّ اسْتِعْجَالَهُم بِالْخَيْرِ لَقُضِيَ إِلَيْهِمْ أَجَلُهُمْ فَنَذَرُ الَّذِينَ لاَ يَرْجُونَ لِقَاءنَا فِي طُغْيَانِهِمْ يَعْمَهُونَ
12 و چون به انسان رنجی رسد، برای برطرف کردن آن، ما را در هر حال ـ به پهلو افتاده یا نشسته یا ایستاده ـ می‌خواند، و چون رنجش را برطرف کنیم چنان می‌گذرد و ما را از یاد می‌برد که گویی برای رنجی که به او رسیده بود ما را نخوانده است. این گونه برای کسانی که در بهرهوری از لذّت‌های دنیا زیاده روی می‌کنند، اعمالشان آراسته شده است. وَإِذَا مَسَّ الإِنسَانَ الضُّرُّ دَعَانَا لِجَنبِهِ أَوْ قَاعِدًا أَوْ قَآئِمًا فَلَمَّا كَشَفْنَا عَنْهُ ضُرَّهُ مَرَّ كَأَن لَّمْ يَدْعُنَا إِلَى ضُرٍّ مَّسَّهُ كَذَلِكَ زُيِّنَ لِلْمُسْرِفِينَ مَا كَانُواْ يَعْمَلُونَ
13 به یقین ما امّت‌هایی را که پیش از شما بودند، هنگامی به هلاکت رساندیم که با دروغ انگاشتن رستاخیز ستم پیشه نمودند، در حالی که پیامبرانشان با دلایل روشن و روشنگر به سویشان آمدند ولی آنان درخور آن نبودند که ایمان بیاورند. این گونه، مردم گنهکار را جزا می‌دهیم. وَلَقَدْ أَهْلَكْنَا الْقُرُونَ مِن قَبْلِكُمْ لَمَّا ظَلَمُواْ وَجَاءتْهُمْ رُسُلُهُم بِالْبَيِّنَاتِ وَمَا كَانُواْ لِيُؤْمِنُواْ كَذَلِكَ نَجْزِي الْقَوْمَ الْمُجْرِمِين
14 سپس شما را بعد از آنان در زمین جانشین قرار دادیم تا بنگریم که چگونه عمل می‌کنید. ثُمَّ جَعَلْنَاكُمْ خَلاَئِفَ فِي الأَرْضِ مِن بَعْدِهِم لِنَنظُرَ كَيْفَ تَعْمَلُونَ
15 و هنگامی که آیات ما که الهی بودن آنها به خوبی روشن است بر مشرکان تلاوت شود، آنان که رستاخیز را دروغ پنداشته‌اند و به دیدار ما امیدی ندارند به پیامبر می‌گویند: قرآنی غیر از این بیاور که آیاتش برای ما قابل قبول باشد، یا تغییر و تحولی در آن پدید آور که با آرای ما سازگار باشد. بگو: من حقّ ندارم آن را از پیش خود دگرگون کنم. این سخن خداست که به من وحی کرده است و من جز آنچه را که به من وحی می‌شود پیروی نمی‌کنم، زیرا اگر پروردگارم را نافرمانی کنم از عذاب روزی بزرگ بیمناکم. وَإِذَا تُتْلَى عَلَيْهِمْ آيَاتُنَا بَيِّنَاتٍ قَالَ الَّذِينَ لاَ يَرْجُونَ لِقَاءنَا ائْتِ بِقُرْآنٍ غَيْرِ هَـذَا أَوْ بَدِّلْهُ قُلْ مَا يَكُونُ لِي أَنْ أُبَدِّلَهُ مِن تِلْقَاء نَفْسِي إِنْ أَتَّبِعُ إِلاَّ مَا يُوحَى إِلَيَّ إِنِّي أَخَافُ إِنْ عَصَيْتُ رَبِّي عَذَابَ يَوْمٍ عَظِيمٍ
16 بگو: اگر خدا می‌خواست قرآنی دیگر نازل کند، من این قرآن را بر شما تلاوت نمی‌کردم و او شما را از آن آگاه نمی‌کرد. بی گمان من پیش از نزول قرآن عمری را در میان شما گذراندم و از وحی و قرآن چیزی به شما نگفتم، چرا نمی‌اندیشید تا دریابید که آوردن قرآن در اختیار من نیست؟ قُل لَّوْ شَاء اللّهُ مَا تَلَوْتُهُ عَلَيْكُمْ وَلاَ أَدْرَاكُم بِهِ فَقَدْ لَبِثْتُ فِيكُمْ عُمُرًا مِّن قَبْلِهِ أَفَلاَ تَعْقِلُونَ
17 من اگر تغییری در این قرآن پدید آورم به خدا دروغ بسته‌ام، و کیست ستمکارتر از آن کس که بر خدا دروغ بندد؟ و اگر قرآنی جز این بیاورم آیات خدا را دروغ شمرده‌ام، و کیست ستمکارتر از آن کس که آیات خدا را دروغ انگارد؟ و در هر دو صورت بزرگ‌ترین گناه را مرتکب شده‌ام و حقیقت این است که گنهکاران نیکبخت نمی‌شوند. فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَى عَلَى اللّهِ كَذِبًا أَوْ كَذَّبَ بِآيَاتِهِ إِنَّهُ لاَ يُفْلِحُ الْمُجْرِمُونَ
18 مشرکان به جای خدا چیزهایی را می‌پرستند که نه زیانی به آنان می‌رساند و نه سودی عایدشان می‌کند، و در توجیه آن می‌گویند: آنها شفیعان ما نزد خدایند. به آنان بگو: آیا می‌خواهید خدا را به چیزی خبر دهید که در آسمان‌ها و زمین از آن آگاهی ندارد با این که خدا از همه چیز آگاه است؟ او منزّه و برتر از این است که به او شرک ورزند. وَيَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللّهِ مَا لاَ يَضُرُّهُمْ وَلاَ يَنفَعُهُمْ وَيَقُولُونَ هَـؤُلاء شُفَعَاؤُنَا عِندَ اللّهِ قُلْ أَتُنَبِّئُونَ اللّهَ بِمَا لاَ يَعْلَمُ فِي السَّمَاوَاتِ وَلاَ فِي الأَرْضِ سُبْحَانَهُ وَتَعَالَى عَمَّا يُشْرِكُونَ
19 و مردم در آغاز جز امّتی یگانه نبودند و همگان بر آیین توحید می‌زیستند. سپس اختلاف کردند، گروهی بر توحید پایدار ماندند و گروهی به شرک گرایش یافتند. و اگر پیش‌تر از جانب پروردگارت سخنی نرفته بود که آدمیان تا مدّتی در زمین مستقر باشند، قطعاً میان آنان درباره آنچه بر سرش اختلاف می‌کردند داوری می‌شد و مشرکان به هلاکت می‌رسیدند. وَمَا كَانَ النَّاسُ إِلاَّ أُمَّةً وَاحِدَةً فَاخْتَلَفُواْ وَلَوْلاَ كَلِمَةٌ سَبَقَتْ مِن رَّبِّكَ لَقُضِيَ بَيْنَهُمْ فِيمَا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ
20 مشرکان قرآن را نشانه رسالت پیامبر نمی‌دانند و می‌گویند: چرا از جانب پروردگارش معجزه‌ای بر او فرستاده نمی‌شود؟ بگو: معجزات از امور غیبی هستند، و غیب در اختیار خدا است نه در اختیار من، پس منتظر باشید که من نیز با شما از منتظرانم. وَيَقُولُونَ لَوْلاَ أُنزِلَ عَلَيْهِ آيَةٌ مِّن رَّبِّهِ فَقُلْ إِنَّمَا الْغَيْبُ لِلّهِ فَانْتَظِرُواْ إِنِّي مَعَكُم مِّنَ الْمُنتَظِرِينَ
21 و هنگامی که به این مردم شرک پیشه پس از گزندی که به آنان رسیده است رحمتی بچشانیم، بی آن که انتظار رود، در نشانه‌هایی که بیانگر یکتایی ماست نیرنگ به کار می‌برند تا روشنگری آنها را مخدوش کنند. بگو: نیرنگ خدا با شما سریع‌تر است، چرا که فرستادگان ما از میان فرشتگان هر نیرنگی را به کار برید ثبت می‌کنند و ما از آن آگاهیم. وَإِذَا أَذَقْنَا النَّاسَ رَحْمَةً مِّن بَعْدِ ضَرَّاء مَسَّتْهُمْ إِذَا لَهُم مَّكْرٌ فِي آيَاتِنَا قُلِ اللّهُ أَسْرَعُ مَكْرًا إِنَّ رُسُلَنَا يَكْتُبُونَ مَا تَمْكُرُونَ
22 اوست آن که شما را در خشکی و دریا سیر می‌دهد، تا آن گاه که در کشتی‌ها استقرار یابید و کشتی‌ها به کمک بادی ملایم سرنشینان را به حرکت درآورند و آنان بدان شادمان گردند، ناگاه تند بادی بر کشتی‌ها بوزد و از هر سو موجی به سویشان روی آورَد و دریابند که از هر طرف در محاصره قرار گرفته و در معرض هلاکتند، آن گاه خدا را در حالی که اطاعت و پرستش را ویژه او می‌کنند می‌خوانند که: خدایا، اگر ما را از این گرفتاری نجات بخشی، قطعاً از سپاسگزاران خواهیم بود. هُوَ الَّذِي يُسَيِّرُكُمْ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ حَتَّى إِذَا كُنتُمْ فِي الْفُلْكِ وَجَرَيْنَ بِهِم بِرِيحٍ طَيِّبَةٍ وَفَرِحُواْ بِهَا جَاءتْهَا رِيحٌ عَاصِفٌ وَجَاءهُمُ الْمَوْجُ مِن كُلِّ مَكَانٍ وَظَنُّواْ أَنَّهُمْ أُحِيطَ بِهِمْ دَعَوُاْ اللّهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ لَئِنْ أَنجَيْتَنَا مِنْ هَـذِهِ لَنَكُونَنِّ مِنَ الشَّاكِرِينَ
23 پس هنگامی که خداوند نجاتشان دهد بی آن که انتظار رود، به ناحق در زمین ستم می‌کنند. ای مردم، ستمکاری شما بر ضد خودتان است، چرا که شما را از ما دور می‌کند و گناهش در کارنامه شما ثبت می‌شود. در زندگی دنیا بهره ای می‌برید، سپس بازگشتتان به سوی ماست، آن گاه شما را به حقیقت آنچه می‌کردید آگاه خواهیم کرد. فَلَمَّا أَنجَاهُمْ إِذَا هُمْ يَبْغُونَ فِي الأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّمَا بَغْيُكُمْ عَلَى أَنفُسِكُم مَّتَاعَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا ثُمَّ إِلَينَا مَرْجِعُكُمْ فَنُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ
24 جز این نیست که داستان زندگانی دنیا بسان آبی است که از آسمان فرو ریختیم، پس روییدنی‌های زمین ـ از آنچه مردم و دام‌ها می‌خورند ـ با آن درآمیخت، تا چون زمین با رویش گیاهان آرایش و شادابی خود را برگرفت و اهل آن پنداشتند که زمین را با قدرت تمام در اختیار دارند، شبی یا روزی فرمان ما دررسیدش پس آن را چنان درو شده گرداندیم که گویی دیروز در آن جا چیزی نبوده است. این گونه، آیات خود را برای مردمی که می‌اندیشند به روشنی بیان می‌کنیم. إِنَّمَا مَثَلُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا كَمَاء أَنزَلْنَاهُ مِنَ السَّمَاء فَاخْتَلَطَ بِهِ نَبَاتُ الأَرْضِ مِمَّا يَأْكُلُ النَّاسُ وَالأَنْعَامُ حَتَّىَ إِذَا أَخَذَتِ الأَرْضُ زُخْرُفَهَا وَازَّيَّنَتْ وَظَنَّ أَهْلُهَا أَنَّهُمْ قَادِرُونَ عَلَيْهَا أَتَاهَا أَمْرُنَا لَيْلاً أَوْ نَهَارًا فَجَعَلْنَاهَا حَصِيدًا كَأَن لَّمْ تَغْنَ بِالأَمْسِ كَذَلِكَ نُفَصِّلُ الآيَاتِ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ
25 و خداوند [همگان را] به سرای سلامت، همان بهشتی که هیچ گزند و آفتی در آن نیست فرا می‌خوانَد، و هر که را بخواهد به راهی راست می‌رساند. وَاللّهُ يَدْعُو إِلَى دَارِ السَّلاَمِ وَيَهْدِي مَن يَشَاء إِلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ
26 برای کسانی که کارهای نیکو کرده‌اند، بهترین پاداش و پاداشی افزون بر آن خواهد بود. بر چهره هایشان هیچ غبار سیاهی نمی‌نشیند و هیچ ذلّتی آنها را فرا نمی‌گیرد. آنان اهل بهشتند و در آن جاودانه‌اند. لِّلَّذِينَ أَحْسَنُواْ الْحُسْنَى وَزِيَادَةٌ وَلاَ يَرْهَقُ وُجُوهَهُمْ قَتَرٌ وَلاَ ذِلَّةٌ أُوْلَـئِكَ أَصْحَابُ الْجَنَّةِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ
27 و کسانی که مرتکب بدی‌ها شده‌اند، سزایشان در برابر هر بدی عذابی مانند آن است و غبار ذلّت آنان را فرا می‌گیرد. در برابر کیفر الهی هیچ بازدارنده‌ای برایشان نیست. چهره هایشان چنان سیاه می‌گردد که گویی با پاره‌هایی از شب تار پوشانده شده است. آنان همدم آتش دوزخند و در آن جاودانه‌اند. وَالَّذِينَ كَسَبُواْ السَّيِّئَاتِ جَزَاء سَيِّئَةٍ بِمِثْلِهَا وَتَرْهَقُهُمْ ذِلَّةٌ مَّا لَهُم مِّنَ اللّهِ مِنْ عَاصِمٍ كَأَنَّمَا أُغْشِيَتْ وُجُوهُهُمْ قِطَعًا مِّنَ اللَّيْلِ مُظْلِمًا أُوْلَـئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ
28 و یاد کن روزی را که آنان (مؤمنان و مشرکان و معبودانشان) را یکجا برمی انگیزیم و گرد می‌آوریم، سپس به کسانی که شرک ورزیده اند می‌گوییم: شما و معبودانتان که آنها را شریک خدا می‌پنداشتید، در جای خود بمانید، آن گاه با آشکار ساختن این حقیقت که رابطه عبادت میان آنان بر اساس وهم و خیال بوده است، میانشان جدایی می‌افکنیم، و شریکانی که برای خدا تصور می‌کردند می‌گویند: شما ما را نمی‌پرستیدید، بلکه شریکان خدا را پرستش می‌کردید و ما شریک خدا نیستیم چرا که خدا را هیچ شریکی نیست. وَيَوْمَ نَحْشُرُهُمْ جَمِيعًا ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذِينَ أَشْرَكُواْ مَكَانَكُمْ أَنتُمْ وَشُرَكَآؤُكُمْ فَزَيَّلْنَا بَيْنَهُمْ وَقَالَ شُرَكَآؤُهُم مَّا كُنتُمْ إِيَّانَا تَعْبُدُونَ
29 پس خدا میان ما و شما گواه است و گواهی او کافی است، قطعاً ما از پرستش شما بی خبر بودیم. فَكَفَى بِاللّهِ شَهِيدًا بَيْنَنَا وَبَيْنَكُمْ إِن كُنَّا عَنْ عِبَادَتِكُمْ لَغَافِلِينَ
30 آن جاست که هر کسی هر عملی را که پیش فرستاده است می‌آزماید و حقیقت کارهای خود را آشکارا می‌بیند، و همگان به سوی خداوند که سرپرست واقعی آنهاست بازگردانده می‌شوند، و آنچه به دروغ بافته بودند از فکرشان زدوده می‌شود. هُنَالِكَ تَبْلُو كُلُّ نَفْسٍ مَّا أَسْلَفَتْ وَرُدُّواْ إِلَى اللّهِ مَوْلاَهُمُ الْحَقِّ وَضَلَّ عَنْهُم مَّا كَانُواْ يَفْتَرُونَ
31 ای پیامبر، برای اثبات ربوبیّت خدا از مشرکان بپرس: کیست که با فرو ریختن باران از آسمان و رویاندن گیاهان از زمین به شما روزی می‌دهد؟ یا کیست که گوش‌ها و چشم‌های شما را در اختیار دارد و به آنها شنوایی و بینایی می‌دهد؟ و کیست که زنده را از مرده و مرده را از زنده بیرون می‌آورد؟ و کیست که کار جهان هستی را تدبیر می‌کند؟ خواهند گفت: همه کارها به خدا باز می‌گردد و سر رشته هر چیزی به دست اوست. پس بگو: چرا از خدا پروا نمی‌کنید و غیر او را می‌پرستید؟ قُلْ مَن يَرْزُقُكُم مِّنَ السَّمَاء وَالأَرْضِ أَمَّن يَمْلِكُ السَّمْعَ والأَبْصَارَ وَمَن يُخْرِجُ الْحَيَّ مِنَ الْمَيِّتِ وَيُخْرِجُ الْمَيَّتَ مِنَ الْحَيِّ وَمَن يُدَبِّرُ الأَمْرَ فَسَيَقُولُونَ اللّهُ فَقُلْ أَفَلاَ تَتَّقُونَ
32 این است خدا که پروردگار راستین شماست. بنابراین پس از حقّ که هدایت را در پی دارد، چیست جز باطل که پیامدش گمراهی است. تا کی شما را از حق باز می‌گردانند و به سوی باطل روانه می‌کنند؟ فَذَلِكُمُ اللّهُ رَبُّكُمُ الْحَقُّ فَمَاذَا بَعْدَ الْحَقِّ إِلاَّ الضَّلاَلُ فَأَنَّى تُصْرَفُونَ
33 این گونه، قضای پروردگارت بر کسانی که از اطاعت خدا خارج شدند محقق شده است که آنان ایمان نیاورند. كَذَلِكَ حَقَّتْ كَلِمَتُ رَبِّكَ عَلَى الَّذِينَ فَسَقُواْ أَنَّهُمْ لاَ يُؤْمِنُونَ
34 ای پیامبر، به مشرکان بگو: آیا از میان معبودانتان که آنها را شریک خدا می‌پندارید کسی هست که آفریدگان را نخست پدید آورَد و آن گاه با پایان یافتن سرآمدشان آنها را به سوی خود باز گرداند و هر کسی را به سزای کردارش برساند؟ خود در پاسخ بگو: فقط خداست که آفریدگان را نخست پدید می‌آورد و سپس آنها را به سوی خود باز می‌گرداند، لذا او پروردگار شماست و باید او را پرستش کنید. پس تا کی شما را از حق باز می‌دارند و به سوی باطل روانه می‌کنند؟ قُلْ هَلْ مِن شُرَكَآئِكُم مَّن يَبْدَأُ الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ قُلِ اللّهُ يَبْدَأُ الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ فَأَنَّى تُؤْفَكُونَ
35 به آنان بگو: آیا از میان معبودانتان که آنها را شریک خدا قرار داده‌اید کسی هست که پدیده‌های جهان هستی از جمله آدمیان را به سوی حق (هدف آفرینش آنها) راه نماید؟ خود در پاسخ بگو: فقط خداست که آفریده‌ها را به سوی حق رهنمون می‌شود پس آیا کسی که پدیده‌های جهان هستی را به اهدافشان راه می‌نماید سزاوارتر است که از او پیروی شود یا آن کسی که خود راه درست را نمی‌یابد مگر این که او را راه نمایند؟ شما را چه شده است؟ چگونه حکم می‌کنید؟ قُلْ هَلْ مِن شُرَكَآئِكُم مَّن يَهْدِي إِلَى الْحَقِّ قُلِ اللّهُ يَهْدِي لِلْحَقِّ أَفَمَن يَهْدِي إِلَى الْحَقِّ أَحَقُّ أَن يُتَّبَعَ أَمَّن لاَّ يَهِدِّيَ إِلاَّ أَن يُهْدَى فَمَا لَكُمْ كَيْفَ تَحْكُمُونَ
36 و بیشترشان جز از پی گمان نمی‌روند، در صورتی که گمان برای رسیدن به حق هیچ بسنده نیست. قطعاً خدا آنچه را براساس پندار عمل می‌کنند می‌داند. وَمَا يَتَّبِعُ أَكْثَرُهُمْ إِلاَّ ظَنًّا إَنَّ الظَّنَّ لاَ يُغْنِي مِنَ الْحَقِّ شَيْئًا إِنَّ اللّهَ عَلَيمٌ بِمَا يَفْعَلُونَ
37 نشاید که این قرآن از جانب غیر خدا و به دروغ به او نسبت داده شده باشد، بلکه تصدیق کننده معارف و احکام تورات و انجیل است که پیشاروی آن قرار دارند و بیان کننده حقایق کتاب‌های آسمانی دیگر است. در این قرآن هیچ گونه تردیدی نیست چرا که از جانب پروردگار جهان هاست. وَمَا كَانَ هَـذَا الْقُرْآنُ أَن يُفْتَرَى مِن دُونِ اللّهِ وَلَـكِن تَصْدِيقَ الَّذِي بَيْنَ يَدَيْهِ وَتَفْصِيلَ الْكِتَابِ لاَ رَيْبَ فِيهِ مِن رَّبِّ الْعَالَمِينَ
38 آیا می‌گویند: محمّد خود آن را ساخته و به خدا نسبت داده است؟ بگو: اگر در این ادّعا راست می‌گویید، شما هم باید سوره‌ای مانند آن بیاورید و جز خدا هر که را می‌توانید به یاری فراخوانید. أَمْ يَقُولُونَ افْتَرَاهُ قُلْ فَأْتُواْ بِسُورَةٍ مِّثْلِهِ وَادْعُواْ مَنِ اسْتَطَعْتُم مِّن دُونِ اللّهِ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ
39 [آنان قرآن را نه از آن روی که ساخته بشر انگاشتند تکذیب کردند،] بلکه چون به علم آن احاطه نیافتند و هنوز حقیقت و خاستگاه آن که در آخرت آشکار می‌شود به ایشان نرسیده است آن را دروغ شمردند، و درست به همین دلیل کسانی هم که پیش از آنان بودند پیام رسولانشان را دروغ انگاشتند و ستمکار شدند. پس بنگر که فرجام آن ستمکاران چگونه بود تا بدانی این ستمکاران چه فرجامی خواهند داشت. بَلْ كَذَّبُواْ بِمَا لَمْ يُحِيطُواْ بِعِلْمِهِ وَلَمَّا يَأْتِهِمْ تَأْوِيلُهُ كَذَلِكَ كَذَّبَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ فَانظُرْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الظَّالِمِينَ
40 و برخی از اینان کسانی اند که به قرآن ایمان می‌آورند و برخی هم به آن ایمان نمی‌آورند، زیرا راه فساد در پیش گرفته‌اند، و پروردگارت از هر کسی به فسادگران داناتر است. وَمِنهُم مَّن يُؤْمِنُ بِهِ وَمِنْهُم مَّن لاَّ يُؤْمِنُ بِهِ وَرَبُّكَ أَعْلَمُ بِالْمُفْسِدِينَ
41 و اگر تو را تکذیب کردند، بگو: عمل من از آنِ من، و عمل شما از آنِ شماست. شما از آنچه من می‌کنم برکنارید، و من نیز از آنچه شما می‌کنید برکنارم. وَإِن كَذَّبُوكَ فَقُل لِّي عَمَلِي وَلَكُمْ عَمَلُكُمْ أَنتُمْ بَرِيئُونَ مِمَّا أَعْمَلُ وَأَنَاْ بَرِيءٌ مِّمَّا تَعْمَلُونَ
42 و برخی از مشرکان به سخنان تو گوش فرا می‌دهند، در حالی که دل هایشان از درک آن در حجاب است. آیا تو می‌توانی به کران سخنی بشنوانی، هر چند نیندیشند و توانِ درک آن را نداشته باشند؟ وَمِنْهُم مَّن يَسْتَمِعُونَ إِلَيْكَ أَفَأَنتَ تُسْمِعُ الصُّمَّ وَلَوْ كَانُواْ لاَ يَعْقِلُونَ
43 از مشرکان کسانی اند که به تو می‌نگرند ولی کوردلند، آیا تو می‌توانی کوردلان را هر چند از دیدن حق ناتوان باشند راه بنمایی؟ وَمِنهُم مَّن يَنظُرُ إِلَيْكَ أَفَأَنتَ تَهْدِي الْعُمْيَ وَلَوْ كَانُواْ لاَ يُبْصِرُونَ
44 قطعاً خدا بر مردم هیچ ستمی روا نمی‌دارد، بلکه این مردمند که با کر و کور ساختن خود، بر خود ستم می‌کنند. إِنَّ اللّهَ لاَ يَظْلِمُ النَّاسَ شَيْئًا وَلَـكِنَّ النَّاسَ أَنفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ
45 و روزی که خدا آنان را محشور کند در حالی که احساس می‌کنند که گویی جز به اندازه ساعتی از روز در دنیا درنگ نکرده‌اند، و یکدیگر را می‌شناسند، آن روز کسانی که دیدار خدا و قیامت را دروغ انگاشته‌اند خواهند دانست که زیان کرده و رهیافته نبوده‌اند. وَيَوْمَ يَحْشُرُهُمْ كَأَن لَّمْ يَلْبَثُواْ إِلاَّ سَاعَةً مِّنَ النَّهَارِ يَتَعَارَفُونَ بَيْنَهُمْ قَدْ خَسِرَ الَّذِينَ كَذَّبُواْ بِلِقَاء اللّهِ وَمَا كَانُواْ مُهْتَدِينَ
46 ای پیامبر، بدان که وعده‌های ما در حقّ کفرپیشگان تحقق خواهد یافت. اگر ما بخشی از کیفرهایی را که به آنان وعده می‌دهیم به تو بنمایانیم یا پیش از آن، جان تو را بستانیم، در هر صورت بازگشتشان به سوی ما و فرجامشان در اختیار ماست. علاوه بر این، خدا بر آنچه می‌کنند گواه است. وَإِمَّا نُرِيَنَّكَ بَعْضَ الَّذِي نَعِدُهُمْ أَوْ نَتَوَفَّيَنَّكَ فَإِلَيْنَا مَرْجِعُهُمْ ثُمَّ اللّهُ شَهِيدٌ عَلَى مَا يَفْعَلُونَ
47 و هر امّتی پیامبری دارد که رسالت خود را به آنان ابلاغ می‌کند، پس وقتی پیامبرشان به سویشان بیاید و پیام خود را به آنان برساند، گروهی به او ایمان می‌آورند و گروهی به وی کفر میورزند، آن گاه خدا میان آنان به عدالت داوری می‌کند و مورد ستم قرار نمی‌گیرند. وَلِكُلِّ أُمَّةٍ رَّسُولٌ فَإِذَا جَاء رَسُولُهُمْ قُضِيَ بَيْنَهُم بِالْقِسْطِ وَهُمْ لاَ يُظْلَمُونَ
48 و مشرکان به تمسخر [از تو و پیروانت] می‌پرسند: اگر راست می‌گویید، این وعده عذاب کی تحقق می‌یابد؟ وَيَقُولُونَ مَتَى هَـذَا الْوَعْدُ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ
49 بگو: من قدرت ندارم نه زیانی را از خود دور سازم و نه سودی را به سوی خود جلب کنم، مگر آنچه را که خدا بخواهد و مرا بر آن توانا سازد، لذا نمی‌توانم عذابی بر شما فرود آورم، اما بدانید که هر امّتی مهلتی دارد که هرگاه مهلتشان به پایان رسد، نه لحظه‌ای از آن باز می‌مانند و نه لحظه‌ای پیش می‌افتند. قُل لاَّ أَمْلِكُ لِنَفْسِي ضَرًّا وَلاَ نَفْعًا إِلاَّ مَا شَاء اللّهُ لِكُلِّ أُمَّةٍ أَجَلٌ إِذَا جَاء أَجَلُهُمْ فَلاَ يَسْتَأْخِرُونَ سَاعَةً وَلاَ يَسْتَقْدِمُونَ
50 بگو: به من خبر دهید، اگر عذاب الهی در شبی یا روزی بر شما در رسد که هرگز از شما بازداشته نمی‌شود، گناه پیشگان خواهانِ شتاب در چه بخشی از آنند؟ قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ أَتَاكُمْ عَذَابُهُ بَيَاتًا أَوْ نَهَارًا مَّاذَا يَسْتَعْجِلُ مِنْهُ الْمُجْرِمُونَ
51 وانگهی، آیا هنگامی که عذاب دررسید، به قرآن ایمان می‌آورید؟ آیا اکنون ایمان می‌آورید تا عذاب از شما برداشته شود، در حالی که پیش از آن می‌خواستید هرچه زودتر به سراغتان آید؟ أَثُمَّ إِذَا مَا وَقَعَ آمَنْتُم بِهِ آلآنَ وَقَدْ كُنتُم بِهِ تَسْتَعْجِلُونَ
52 آن گاه پس از پایان مهلت هر امّتی، به کسانی که ستمکار بوده‌اند گفته می‌شود: بچشید عذاب جاودانه را، آیا جز به گناهانی که دست آورد خودتان است سزا داده می‌شوید؟ ثُمَّ قِيلَ لِلَّذِينَ ظَلَمُواْ ذُوقُواْ عَذَابَ الْخُلْدِ هَلْ تُجْزَوْنَ إِلاَّ بِمَا كُنتُمْ تَكْسِبُونَ
53 از تو می‌پرسند که آیا این عذاب موعود حق است؟ بگو: آری، به پروردگارم سوگند که قطعاً آن حق است و شما نمی‌توانید آن را از خود باز دارید و از آن بگریزید. وَيَسْتَنبِئُونَكَ أَحَقٌّ هُوَ قُلْ إِي وَرَبِّي إِنَّهُ لَحَقٌّ وَمَا أَنتُمْ بِمُعْجِزِينَ
54 و اگر آنچه در زمین است از آنِ کسی باشد که ستم کرده است، قطعاً آن را برای رهایی خود از عذاب خواهد داد. و چون ستمکاران عذاب را ببینند از کرده خود پشیمان می‌شوند، ولی از بیم سرزنش پشیمانی خود را نهان می‌دارند، و میانشان به عدالت داوری می‌شود و بر آنان ستمی نمی‌رود. وَلَوْ أَنَّ لِكُلِّ نَفْسٍ ظَلَمَتْ مَا فِي الأَرْضِ لاَفْتَدَتْ بِهِ وَأَسَرُّواْ النَّدَامَةَ لَمَّا رَأَوُاْ الْعَذَابَ وَقُضِيَ بَيْنَهُم بِالْقِسْطِ وَهُمْ لاَ يُظْلَمُونَ
55 بدانید که آنچه در آسمان‌ها و زمین است از آنِ خداست و هرگونه تصرّفی در آنها بخواهد می‌کند. بدین سبب وعده خدا به آمدن عذاب حق است و کسی نمی‌تواند آن را بازدارد، ولی بیشتر مردم چون مالکیت خدا را به خوبی درنیافته اند نمی‌دانند که تحقّق وعده‌های او تردیدناپذیر است. أَلا إِنَّ لِلّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ أَلاَ إِنَّ وَعْدَ اللّهِ حَقٌّ وَلَـكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لاَ يَعْلَمُونَ
56 اوست که به شما حیات می‌بخشد و جان شما را می‌ستاند و به سوی او بازگردانده می‌شوید، پس چگونه می‌توانید در اختیار او نباشید؟ هُوَ يُحْيِي وَيُمِيتُ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ
57 ای مردم، برای شما از جانب پروردگارتان پندی هشیارکننده و درمانی برای آنچه از صفات نکوهیده در سینه هاست، و رهنمود و رحمتی برای مؤمنان، آمده است. يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءتْكُم مَّوْعِظَةٌ مِّن رَّبِّكُمْ وَشِفَاء لِّمَا فِي الصُّدُورِ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِّلْمُؤْمِنِينَ
58 ای پیامبر، بگو: به فضل و رحمت خدا، آری به این دو، که مایه سعادت آنان است شادمان باشند نه به ثروت و امکانات. این از هر ثروتی که فراهم می‌آورند بهتر است. قُلْ بِفَضْلِ اللّهِ وَبِرَحْمَتِهِ فَبِذَلِكَ فَلْيَفْرَحُواْ هُوَ خَيْرٌ مِّمَّا يَجْمَعُونَ
59 بگو: به من خبر دهید، رزقی را که خدا برای شما فرو فرستاده و شما بخشی از آن را حرام و بخشی را حلال دانسته‌اید، بگو: آیا خدا به شما اجازه داده است که این احکام را صادر کنید یا با این کار بر خدا دروغ می‌بندید؟ قُلْ أَرَأَيْتُم مَّا أَنزَلَ اللّهُ لَكُم مِّن رِّزْقٍ فَجَعَلْتُم مِّنْهُ حَرَامًا وَحَلاَلاً قُلْ آللّهُ أَذِنَ لَكُمْ أَمْ عَلَى اللّهِ تَفْتَرُونَ
60 کسانی که بر خدا دروغ می‌بندند و نعمت‌های او را ناسپاسی می‌کنند، به فرجام خود در روز قیامت چه گمان می‌برند؟ بی تردید، خداوند از فضل خود به مردم عطا می‌کند ولی بیشترشان ناسپاسی می‌کنند و با حرام شمردن بخشی از آنها شکر نعمت‌های خدا را پاس نمی‌دارند. وَمَا ظَنُّ الَّذِينَ يَفْتَرُونَ عَلَى اللّهِ الْكَذِبَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِنَّ اللّهَ لَذُو فَضْلٍ عَلَى النَّاسِ وَلَـكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لاَ يَشْكُرُونَ
61 ای پیامبر، در هیچ کاری نمی‌باشی و هیچ بخشی از قرآن را که از سوی خدا بر تو نازل می‌شود تلاوت نمی‌کنی، و تو و دیگران هیچ کاری را انجام نمی‌دهید مگر این که ما شما را می‌بینیم و بر کارتان آن گاه که بدان می‌پردازید گواهیم، و هموزن ذرّه‌ای نه در زمین و نه در آسمان از پروردگار تو پنهان نمی‌ماند، و چیزی کوچک‌تر از ذرّه و بزرگ‌تر از آن نیست مگر این که در کتابی روشن محفوظ است. وَمَا تَكُونُ فِي شَأْنٍ وَمَا تَتْلُو مِنْهُ مِن قُرْآنٍ وَلاَ تَعْمَلُونَ مِنْ عَمَلٍ إِلاَّ كُنَّا عَلَيْكُمْ شُهُودًا إِذْ تُفِيضُونَ فِيهِ وَمَا يَعْزُبُ عَن رَّبِّكَ مِن مِّثْقَالِ ذَرَّةٍ فِي الأَرْضِ وَلاَ فِي السَّمَاء وَلاَ أَصْغَرَ مِن ذَلِكَ وَلا أَكْبَرَ إِلاَّ فِي كِتَابٍ مُّبِينٍ
62 آگاه باشید که دوستان خدا را در دنیا و آخرت هیچ ترسی فرا نمی‌گیرد و اندوهگین نمی‌شوند. أَلا إِنَّ أَوْلِيَاء اللّهِ لاَ خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلاَ هُمْ يَحْزَنُونَ
63 آنان کسانی اند که به خدا و پیامبر ایمان آورده و در برابر خدا تسلیم اند و پیش از این نیز تقواپیشه بوده‌اند. الَّذِينَ آمَنُواْ وَكَانُواْ يَتَّقُونَ
64 برای آنان در زندگی دنیا و در آخرت بشارت است. این سخن و تقدیر الهی است و سخنان و تقدیرات خدا را دگرگونی نیست. این است سعادت بزرگ. لَهُمُ الْبُشْرَى فِي الْحَياةِ الدُّنْيَا وَفِي الآخِرَةِ لاَ تَبْدِيلَ لِكَلِمَاتِ اللّهِ ذَلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ
65 ای پیامبر، مبادا سخنان ناروای مشرکان درباره خدا و دینِ او تو را اندوهگین کند، چرا که عزّت به تمامی از آنِ خداست و مشرکان و معبودانشان هیچ نصیبی از عزّت ندارند، و اوست که سخنان آنان را می‌شنود و به حال تو و آنان آگاه است و هرگاه بخواهد آنان را به سزای کردارشان می‌رساند. وَلاَ يَحْزُنكَ قَوْلُهُمْ إِنَّ الْعِزَّةَ لِلّهِ جَمِيعًا هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ
66 بدانید که هر که در آسمان‌ها و هر که در زمین است از آنِ خداست و کارش به دست اوست و کسانی که غیر خدا را شریک او می‌خوانند، در حقیقت از آن شریکان پیروی نمی‌کنند، زیرا آنها واقعیّتی ندارند. آنان جز پیرو گمان و پندار خود نیستند و جز به حدس سخن نمی‌گویند. أَلا إِنَّ لِلّهِ مَن فِي السَّمَاوَات وَمَن فِي الأَرْضِ وَمَا يَتَّبِعُ الَّذِينَ يَدْعُونَ مِن دُونِ اللّهِ شُرَكَاء إِن يَتَّبِعُونَ إِلاَّ الظَّنَّ وَإِنْ هُمْ إِلاَّ يَخْرُصُونَ
67 اوست آن که شب را برای شما پدید آورْد تا در آن آرام گیرید و روز را روشن آفرید. به راستی در اینها نشانه‌هایی بر یکتایی خداست، و تنها کسانی که گوش شنوا دارند سخن حق را شنیده و نشانه‌ها را درک می‌کنند. هُوَ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ اللَّيْلَ لِتَسْكُنُواْ فِيهِ وَالنَّهَارَ مُبْصِرًا إِنَّ فِي ذَلِكَ لآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَسْمَعُونَ
68 گفتند: خدا فرزندی برای خود برگرفته است. او پاک و منزّه است از این که نیازمند فرزندی باشد. او از همه چیز بی نیاز است. آنچه در آسمان‌ها و آنچه در زمین است ملک اوست. شما هیچ برهانی بر ادّعای خویش ندارید. آیا چیزی را که نمی‌دانید، به دروغ به خدا نسبت می‌دهید؟ قَالُواْ اتَّخَذَ اللّهُ وَلَدًا سُبْحَانَهُ هُوَ الْغَنِيُّ لَهُ مَا فِي السَّمَاوَات وَمَا فِي الأَرْضِ إِنْ عِندَكُم مِّن سُلْطَانٍ بِهَـذَا أَتقُولُونَ عَلَى اللّهِ مَا لاَ تَعْلَمُونَ
69 بگو: قطعاً کسانی که بر خدا دروغ می‌بندند نیکبخت نمی‌شوند. قُلْ إِنَّ الَّذِينَ يَفْتَرُونَ عَلَى اللّهِ الْكَذِبَ لاَ يُفْلِحُونَ
70 در دنیا اندک بهره‌ای دارند، سپس بازگشتشان به سوی ماست، آن گاه به سزای این که کفر ورزیدند عذاب سخت را به ایشان می‌چشانیم. مَتَاعٌ فِي الدُّنْيَا ثُمَّ إِلَيْنَا مَرْجِعُهُمْ ثُمَّ نُذِيقُهُمُ الْعَذَابَ الشَّدِيدَ بِمَا كَانُواْ يَكْفُرُونَ
71 و برای عبرت گرفتن کسانی که تو را تکذیب می‌کنند داستان نوح را برای آنان بخوان، آن گاه که به تنهایی در برابر قوم خود قرار گرفت و آنان را به مبارزه فرا خواند و گفت: ای قوم من، اگر قیام من برای دعوت شما به توحید و این که آیات خدا را برای شما یادآوری می‌کنم بر شما گران است، من بر خدا توکّل کرده‌ام، پس شما با معبودانتان که آنها را شریک خدا و یاور خود می‌پندارید، عزم خود را در کار خویش جزم کنید، سپس همه نیروهایتان را فراهم آورید تا در صورت شکست، کارتان برای شما مایه اندوه نشود، آن گاه کارم را یکسره کنید و مهلتم ندهید. وَاتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ نُوحٍ إِذْ قَالَ لِقَوْمِهِ يَا قَوْمِ إِن كَانَ كَبُرَ عَلَيْكُم مَّقَامِي وَتَذْكِيرِي بِآيَاتِ اللّهِ فَعَلَى اللّهِ تَوَكَّلْتُ فَأَجْمِعُواْ أَمْرَكُمْ وَشُرَكَاءكُمْ ثُمَّ لاَ يَكُنْ أَمْرُكُمْ عَلَيْكُمْ غُمَّةً ثُمَّ اقْضُواْ إِلَيَّ وَلاَ تُنظِرُونِ
72 و اگر از دعوت من روی برتافتید، زیانی متوجّه من نمی‌شود، زیرا من مزدی از شما نخواسته‌ام. پاداش من جز برعهده خدا نیست. من فرمان یافته‌ام که از جمله کسانی باشم که در برابر خدا تسلیم اند و کارهای خود را به او سپرده‌اند. فَإِن تَوَلَّيْتُمْ فَمَا سَأَلْتُكُم مِّنْ أَجْرٍ إِنْ أَجْرِيَ إِلاَّ عَلَى اللّهِ وَأُمِرْتُ أَنْ أَكُونَ مِنَ الْمُسْلِمِينَ
73 با این وصف، او را تکذیب کردند، پس ما او و کسانی را که در کشتی با وی بودند، نجات بخشیدیم و آنان را در زمین جایگزین پیشینیان قرار دادیم، و کسانی را که آیات ما را دروغ انگاشتند، در سیلابی غرق کردیم. پس بنگر که فرجام هشدار داده شدگان چگونه بود. فَكَذَّبُوهُ فَنَجَّيْنَاهُ وَمَن مَّعَهُ فِي الْفُلْكِ وَجَعَلْنَاهُمْ خَلاَئِفَ وَأَغْرَقْنَا الَّذِينَ كَذَّبُواْ بِآيَاتِنَا فَانظُرْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُنذَرِينَ
74 آن گاه پس از او پیامبرانی را به سوی قومشان به رسالت برانگیختیم، ولی آنان را تکذیب کردند، سپس پیامبرانشان معجزاتی را که آنان پیشنهاد می‌کردند برایشان آوردند، اما آنان درخورِ این نبودند که به چیزی که قبلاً آن را دروغ شمرده بودند ایمان بیاورند، زیرا ما بر دل هایشان مُهر نهاده بودیم، و این گونه بر دل‌های تجاوزکاران مهر می‌نهیم. ثُمَّ بَعَثْنَا مِن بَعْدِهِ رُسُلاً إِلَى قَوْمِهِمْ فَجَآؤُوهُم بِالْبَيِّنَاتِ فَمَا كَانُواْ لِيُؤْمِنُواْ بِمَا كَذَّبُواْ بِهِ مِن قَبْلُ كَذَلِكَ نَطْبَعُ عَلَى قُلوبِ الْمُعْتَدِينَ
75 سپس موسی و هارون را بعد از آن پیامبران با معجزاتی که نشان دهنده قدرت ما بود، به سوی فرعون و مهتران قومش (قِبطیان) فرستادیم، ولی آنان در برابر حق گردنفرازی کردند، زیرا مردمی گناه پیشه بودند. ثُمَّ بَعَثْنَا مِن بَعْدِهِم مُّوسَى وَهَارُونَ إِلَى فِرْعَوْنَ وَمَلَئِهِ بِآيَاتِنَا فَاسْتَكْبَرُواْ وَكَانُواْ قَوْمًا مُّجْرِمِينَ
76 چنین بود که وقتی آن معجزه حق از جانب ما برایشان آمد گفتند: بی تردید این جادویی است آشکار. فَلَمَّا جَاءهُمُ الْحَقُّ مِنْ عِندِنَا قَالُواْ إِنَّ هَـذَا لَسِحْرٌ مُّبِينٌ
77 موسی گفت: آیا وقتی این معجزه راستین برای شما آمد آن را افسون می‌خوانید؟ آیا به راستی این افسون است؟ و حال آن که افسونگران نیکبخت نمی‌شوند. قَالَ مُوسَى أَتقُولُونَ لِلْحَقِّ لَمَّا جَاءكُمْ أَسِحْرٌ هَـذَا وَلاَ يُفْلِحُ السَّاحِرُونَ
78 گفتند: آیا با ادّعای پیامبری نزد ما آمده‌ای تا ما را از آداب و رسومی که پدرانمان را بر آن یافته‌ایم باز داری و با این شیوه به ریاست برسی و بزرگی و پیشوایی در این سرزمین از آنِ شما دو تن باشد؟ ما هرگز به شما ایمان نمی‌آوریم و شما را در هدف خود ناکام خواهیم گذاشت. قَالُواْ أَجِئْتَنَا لِتَلْفِتَنَا عَمَّا وَجَدْنَا عَلَيْهِ آبَاءنَا وَتَكُونَ لَكُمَا الْكِبْرِيَاء فِي الأَرْضِ وَمَا نَحْنُ لَكُمَا بِمُؤْمِنِينَ
79 فرعون به کارگزارانش گفت: هر جادوگر ماهری را نزد من آورید. وَقَالَ فِرْعَوْنُ ائْتُونِي بِكُلِّ سَاحِرٍ عَلِيمٍ
80 هنگامی که جادوگران به میدان آمدند و با موسی رو به رو شدند، موسی به آنان گفت: هر چه را می‌خواهید بیفکنید، بیفکنید و جادوی خود را نشان دهید. فَلَمَّا جَاء السَّحَرَةُ قَالَ لَهُم مُّوسَى أَلْقُواْ مَا أَنتُم مُّلْقُونَ
81 پس وقتی ریسمان‌ها و عصاهای خود را افکندند، موسی به آنان گفت: آنچه آورده‌اید همه جادوست و به زودی خدا آن را باطل می‌کند، چرا که خداوند کار مفسدان را به سامان نمی‌آورد. فَلَمَّا أَلْقَواْ قَالَ مُوسَى مَا جِئْتُم بِهِ السِّحْرُ إِنَّ اللّهَ سَيُبْطِلُهُ إِنَّ اللّهَ لاَ يُصْلِحُ عَمَلَ الْمُفْسِدِينَ
82 و خداوند به حکم سنّت و مقدّرات خود، حق را به اثبات می‌رساند، هر چند گناه پیشگان آن را خوش نداشته باشند. وَيُحِقُّ اللّهُ الْحَقَّ بِكَلِمَاتِهِ وَلَوْ كَرِهَ الْمُجْرِمُونَ
83 پس از بعثت موسی و سرباز زدن فرعون از پذیرش رسالت او، جز توده‌هایی از قوم موسی آن هم با بیم از فرعون و مهتران قوم خود به او ایمان نیاوردند. آنها می‌ترسیدند که فرعون به خاطر ایمانشان آنان را شکنجه کند، و جای این ترس هم بود، زیرا فرعون در آن سرزمین زمامداری چیره دست بود و در ستمکاری حدّ و مرزی نمی‌شناخت. فَمَا آمَنَ لِمُوسَى إِلاَّ ذُرِّيَّةٌ مِّن قَوْمِهِ عَلَى خَوْفٍ مِّن فِرْعَوْنَ وَمَلَئِهِمْ أَن يَفْتِنَهُمْ وَإِنَّ فِرْعَوْنَ لَعَالٍ فِي الأَرْضِ وَإِنَّهُ لَمِنَ الْمُسْرِفِينَ
84 موسی به قوم خویش گفت: اگر همان گونه که حال و کارتان پیداست به خدا ایمان آورده‌اید و اگر امور خود را به او تسلیم کرده‌اید که سزاوار است چنین باشید، باید بر او توکّل کنید و آنچه را که برای شما خواسته است بپذیرید. وَقَالَ مُوسَى يَا قَوْمِ إِن كُنتُمْ آمَنتُم بِاللّهِ فَعَلَيْهِ تَوَكَّلُواْ إِن كُنتُم مُّسْلِمِينَ
85 گفتند: ما فقط بر خدا توکّل کرده‌ایم. پس به درگاه خدا دعا کردند که: پروردگارا، ناتوانی و ذلّت را از ما بردار تا وسیله آزمون این مردم ستمکار نباشیم، فَقَالُواْ عَلَى اللّهِ تَوَكَّلْنَا رَبَّنَا لاَ تَجْعَلْنَا فِتْنَةً لِّلْقَوْمِ الظَّالِمِينَ
86 و ما را به رحمت خویش از چنگال این مردم کفرپیشه رهایی بخش. وَنَجِّنَا بِرَحْمَتِكَ مِنَ الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ
87 و به موسی و برادرش وحی کردیم که برای قوم خود در مصر خانه‌هایی فراهم آورید، زیرا آنان باید چادرنشینی و پراکندگی را رها کنند، و شما و آنان خانه هایتان را رو به روی هم قرار دهید و نماز برپا دارید، و به موسی گفتیم: به مؤمنانِ قوم خود نوید ده که خداوند دعایشان را اجابت کرده و آنان را از ذلّت و زبونی و آزار فرعونیان رهایی خواهد بخشید. وَأَوْحَيْنَا إِلَى مُوسَى وَأَخِيهِ أَن تَبَوَّءَا لِقَوْمِكُمَا بِمِصْرَ بُيُوتًا وَاجْعَلُواْ بُيُوتَكُمْ قِبْلَةً وَأَقِيمُواْ الصَّلاَةَ وَبَشِّرِ الْمُؤْمِنِينَ
88 موسی گفت: پروردگارا، تو به فرعون و مهتران قومش در زندگی دنیا زیور و اموالی داده‌ای تا پروردگارا، پیروانشان را از راه تو منحرف سازند. پروردگارا، اموالشان را روی به نیستی کشان و آن نعمت‌ها را برای آنان به بلا تبدیل کن و دل هایشان را چنان سخت گردان که ایمان نیاورند تا وقتی که آن عذاب دردناک را ببینند. وَقَالَ مُوسَى رَبَّنَا إِنَّكَ آتَيْتَ فِرْعَوْنَ وَمَلأهُ زِينَةً وَأَمْوَالاً فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا رَبَّنَا لِيُضِلُّواْ عَن سَبِيلِكَ رَبَّنَا اطْمِسْ عَلَى أَمْوَالِهِمْ وَاشْدُدْ عَلَى قُلُوبِهِمْ فَلاَ يُؤْمِنُواْ حَتَّى يَرَوُاْ الْعَذَابَ الأَلِيمَ
89 خدا به موسی و هارون وحی کرد که دعای شما دو تن درباره فرعونیان اجابت شد، پس بر فراخواندن مردم به سوی خدا پایداری کنید و راه و روش نادانان را در انجام کارهای جاهلانه‌ای که از شما می‌خواهند دنبال نکنید. قَالَ قَدْ أُجِيبَت دَّعْوَتُكُمَا فَاسْتَقِيمَا وَلاَ تَتَّبِعَآنِّ سَبِيلَ الَّذِينَ لاَ يَعْلَمُونَ
90 و بنی اسرائیل را از آن دریا پس از شکافتن آب عبور دادیم. پس فرعون و سپاهیانش از روی ستم و دشمنی آنان را دنبال کردند و وارد شکاف دریا شدند. تا آن گاه که فرعون را غرق شدن دررسید، گفت: ایمان آوردم که معبودی شایسته پرستش جز آن کسی که بنی اسرائیل به او ایمان آورده‌اند، نیست، و من از کسانی هستم که تسلیم او شده‌اند. وَجَاوَزْنَا بِبَنِي إِسْرَائِيلَ الْبَحْرَ فَأَتْبَعَهُمْ فِرْعَوْنُ وَجُنُودُهُ بَغْيًا وَعَدْوًا حَتَّى إِذَا أَدْرَكَهُ الْغَرَقُ قَالَ آمَنتُ أَنَّهُ لا إِلِـهَ إِلاَّ الَّذِي آمَنَتْ بِهِ بَنُو إِسْرَائِيلَ وَأَنَاْ مِنَ الْمُسْلِمِينَ
91 به او گفته شد: آیا اینک به خدا ایمان آوردی، در صورتی که پیش‌تر او را نافرمانی کردی و از فسادگران بودی؟ آلآنَ وَقَدْ عَصَيْتَ قَبْلُ وَكُنتَ مِنَ الْمُفْسِدِينَ
92 پس امروز تو را با بیرون انداختن پیکرت از دریا، نجات می‌دهیم تا برای کسانی که پس از تو می‌آیند نشانه‌ای باشی، و قطعاً بسیاری از مردم از نشانه‌های ما بی خبرند. فَالْيَوْمَ نُنَجِّيكَ بِبَدَنِكَ لِتَكُونَ لِمَنْ خَلْفَكَ آيَةً وَإِنَّ كَثِيراً مِّنَ النَّاسِ عَنْ آيَاتِنَا لَغَافِلُونَ
93 و همانا ما بنی اسرائیل را در سرزمینی مناسب که دارای شرایط یک زندگی نیکو بود سکونت دادیم و از چیزهای پاکیزه به آنان روزی دادیم، ولی پس از چندی راه تفرقه و اختلاف را دنبال کردند، و اختلافشان جز پس از فراهم آمدن علم و دانش برایشان نبود، از این رو در پیشگاه خدا عذری نخواهند داشت. بی تردید پروردگار تو در روز قیامت میان آنان درباره آنچه بر سرش اختلاف می‌کردند داوری خواهد کرد. وَلَقَدْ بَوَّأْنَا بَنِي إِسْرَائِيلَ مُبَوَّأَ صِدْقٍ وَرَزَقْنَاهُم مِّنَ الطَّيِّبَاتِ فَمَا اخْتَلَفُواْ حَتَّى جَاءهُمُ الْعِلْمُ إِنَّ رَبَّكَ يَقْضِي بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فِيمَا كَانُواْ فِيهِ يَخْتَلِفُونَ
94 اگر درباره حقایقی که در این سوره بر تو فرو فرستاده‌ایم تردید داری، از کسانی که پیش از تو کتاب آسمانی می‌خوانده‌اند بپرس. به یقین که از جانب پروردگارت چیزی به تو رسیده است که سراسر حق است، پس مبادا از تردیدکنندگان باشی. فَإِن كُنتَ فِي شَكٍّ مِّمَّا أَنزَلْنَا إِلَيْكَ فَاسْأَلِ الَّذِينَ يَقْرَؤُونَ الْكِتَابَ مِن قَبْلِكَ لَقَدْ جَاءكَ الْحَقُّ مِن رَّبِّكَ فَلاَ تَكُونَنَّ مِنَ الْمُمْتَرِينَ
95 و از کسانی مباش که آیات خدا را دروغ انگاشتند، که در این صورت سرمایه ایمان را از دست خواهی داد و از زیانکاران خواهی شد. وَلاَ تَكُونَنَّ مِنَ الَّذِينَ كَذَّبُواْ بِآيَاتِ اللّهِ فَتَكُونَ مِنَ الْخَاسِرِينَ
96 به یقین، کسانی که سخن پروردگارت (وعده عذاب) درباره آنان تحقق یافته است ایمان نمی‌آورند. إِنَّ الَّذِينَ حَقَّتْ عَلَيْهِمْ كَلِمَتُ رَبِّكَ لاَ يُؤْمِنُونَ
97 گرچه هرگونه نشانه و معجزه‌ای برایشان بیاید، تا این که آن عذاب دردناک را ببینند، که دیگر در آن حال ایمانشان سودی برایشان نخواهد داشت. وَلَوْ جَاءتْهُمْ كُلُّ آيَةٍ حَتَّى يَرَوُاْ الْعَذَابَ الأَلِيمَ
98 پس چرا در میان شهرهایی که مردمش پیامبران را تکذیب کردند و عذاب بر آنان مقرر شد، مردم هیچ شهری پیش از نزول عذاب ایمان نیاوردند که ایمانشان سودشان دهد؟ تنها قوم یونس بودند که پیش از نزول عذاب ایمان آوردند و آن گاه که ایمان آوردند ما عذاب خواری را در زندگی دنیا از آنان برداشتیم و تا مدّتی که عمر طبیعی آنان بود از زندگی بهره مندشان ساختیم. فَلَوْلاَ كَانَتْ قَرْيَةٌ آمَنَتْ فَنَفَعَهَا إِيمَانُهَا إِلاَّ قَوْمَ يُونُسَ لَمَّا آمَنُواْ كَشَفْنَا عَنْهُمْ عَذَابَ الخِزْيِ فِي الْحَيَاةَ الدُّنْيَا وَمَتَّعْنَاهُمْ إِلَى حِينٍ
99 و اگر پروردگار تو می‌خواست، قطعاً همه کسانی که در این جهانند یکسره ایمان می‌آوردند، ولی خدا چنین نخواسته است. اینک آیا تو می‌خواهی مردم را بی آن که خود خواسته باشند وادار کنی تا ایمان بیاورند؟ نه تو بر این کار توانایی و نه این گونه ایمان کارساز است. وَلَوْ شَاء رَبُّكَ لآمَنَ مَن فِي الأَرْضِ كُلُّهُمْ جَمِيعًا أَفَأَنتَ تُكْرِهُ النَّاسَ حَتَّى يَكُونُواْ مُؤْمِنِينَ
100 هیچ کس نمی‌تواند جز به اذن خدا ایمان بیاورد، و خداوند بر کسانی که تعقل نمی‌کنند و آیات خدا را از روی لجاجت دروغ می‌شمرند، پلیدیِ شک و تردید را قرار می‌دهد، از این رو درخورِ آن نیستند که به آنان رخصتِ ایمان دهد. وَمَا كَانَ لِنَفْسٍ أَن تُؤْمِنَ إِلاَّ بِإِذْنِ اللّهِ وَيَجْعَلُ الرِّجْسَ عَلَى الَّذِينَ لاَ يَعْقِلُونَ
101 بگو: به آنچه در آسمان‌ها و زمین است بنگرید، همه آنها نشانه‌های قدرت خدایند که شما را به ایمان فرا می‌خوانند، ولی نشانه‌ها و هشدارها در مردمی که نمی‌خواهند ایمان بیاورند چه سودی خواهد داشت؟ قُلِ انظُرُواْ مَاذَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَمَا تُغْنِي الآيَاتُ وَالنُّذُرُ عَن قَوْمٍ لاَّ يُؤْمِنُونَ
102 آیا برای ایمان آوردن خود جز فرا رسیدن روزهایی مانند روزهای کسانی را که پیش از آنان بودند و به عذاب هلاک شدند انتظار می‌برند؟ ولی بدانند که در آن هنگام ایمانشان برایشان سودی ندارد. به آنان بگو: پس در انتظار آن روزها باشید که من نیز با شما از منتظرانم. فَهَلْ يَنتَظِرُونَ إِلاَّ مِثْلَ أَيَّامِ الَّذِينَ خَلَوْاْ مِن قَبْلِهِمْ قُلْ فَانتَظِرُواْ إِنِّي مَعَكُم مِّنَ الْمُنتَظِرِينَ
103 بر آن امّت‌ها عذاب می‌فرستادیم آنگاه پیامبران خود و کسانی را که ایمان آورده بودند نجات می‌دادیم. بدین سان برعهده ماست که مؤمنان امّت تو را نیز از عذاب رهایی بخشیم. ثُمَّ نُنَجِّي رُسُلَنَا وَالَّذِينَ آمَنُواْ كَذَلِكَ حَقًّا عَلَيْنَا نُنجِ الْمُؤْمِنِينَ
104 بگو: ای مردم، اگر در پایداری من بر آیین خودم تردید دارید و امید بسته‌اید که از آن دست بردارم، بدانید که من کسانی را که شما آنها را به جای خدا می‌پرستید نمی‌پرستم، بلکه فقط خدایی را می‌پرستم که جان هایتان را می‌ستاند، و به من فرمان داده شده است که در زمره مؤمنان باشم تا از عذاب تکذیب کنندگان دین در امان بمانم. قُلْ يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِن كُنتُمْ فِي شَكٍّ مِّن دِينِي فَلاَ أَعْبُدُ الَّذِينَ تَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللّهِ وَلَـكِنْ أَعْبُدُ اللّهَ الَّذِي يَتَوَفَّاكُمْ وَأُمِرْتُ أَنْ أَكُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ
105 و نیز به من فرمان داده شده است که: روی خود را بدون انحراف به چپ و راست به سوی اسلام کن و هرگز از آن غفلت مکن و از مشرکان مباش. وَأَنْ أَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفًا وَلاَ تَكُونَنَّ مِنَ الْمُشْرِكِينَ
106 و به جای خدا، چیزهایی را که به تو سود و زیانی نمی‌رسانند، مخوان، که اگر چنین کنی، قطعاً تو در آن صورت از ستمکارانی. وَلاَ تَدْعُ مِن دُونِ اللّهِ مَا لاَ يَنفَعُكَ وَلاَ يَضُرُّكَ فَإِن فَعَلْتَ فَإِنَّكَ إِذًا مِّنَ الظَّالِمِينَ
107 و اگر خدا به تو گزندی برساند، هیچ کس جز او آن را برطرف نخواهد کرد، و اگر برای تو خیری بخواهد، هیچ کس نمی‌تواند بخشش او را باز دارد. آن را به هر کس از بندگانش که بخواهد می‌رساند، و اوست که گناهان بندگانش را می‌بخشد و بر آنان رحمت می‌آورد. وَإِن يَمْسَسْكَ اللّهُ بِضُرٍّ فَلاَ كَاشِفَ لَهُ إِلاَّ هُوَ وَإِن يُرِدْكَ بِخَيْرٍ فَلاَ رَآدَّ لِفَضْلِهِ يُصَيبُ بِهِ مَن يَشَاء مِنْ عِبَادِهِ وَهُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ
108 بگو: ای مردم، این قرآن که سراسر حق است از جانب پروردگارتان برای شما آمده است، پس هر که بدان هدایت یابد، تنها به سود خود هدایت یافته است، و هر که گمراه گردد، تنها به زیان خود گمراه شده است. و بگو: من بر شما گمارده نشده‌ام و امورتان در اختیار من نیست تا بتوانم رهنمودهای این کتاب را بر شما تحمیل کنم. قُلْ يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءكُمُ الْحَقُّ مِن رَّبِّكُمْ فَمَنِ اهْتَدَى فَإِنَّمَا يَهْتَدِي لِنَفْسِهِ وَمَن ضَلَّ فَإِنَّمَا يَضِلُّ عَلَيْهَا وَمَا أَنَاْ عَلَيْكُم بِوَكِيلٍ
109 ای پیامبر، از آنچه به تو وحی می‌شود پیروی کن و بر سختی‌هایی که در این راه به تو می‌رسد شکیبا باش تا خدا میان تو و مردم داوری کند، که او بهترین داوران است. وَاتَّبِعْ مَا يُوحَى إِلَيْكَ وَاصْبِرْ حَتَّىَ يَحْكُمَ اللّهُ وَهُوَ خَيْرُ الْحَاكِمِينَ
;